In paardenland zie ik soms door de bomen het bos niet meer. Meer dan ooit zijn er momenteel zoveel stromingen met betrekking tot het trainen, voeren en welzijn van paarden. We willen het ook allemaal goed doen, maar als wij nu elk paard als individu zien met allemaal andere behoeftes kan het wel erg ingewikkeld worden wat nou precies goed is voor jouw paard. Soms verliezen wij hetgeen waar wij in geloven om een doel te bereiken.
Photo: Focus on Horse - Christa Balk
Wie kent het niet? Een droom hebben wat je met je paarden wilt bereiken. Voor de één zal het misschien topsport zijn en voor de ander in vrijheid werken met zijn paard. Wat onze dromen ook zijn, wij willen vaak allemaal wel iets van onze paarden. Hierbij overheerst vaak doelgerichtheid: “Zich ondanks problemen, tegenslag, tegenwerking of afleidingen blijven richten op het bereiken van het doel”. Veel mensen zien het doelgericht zijn als een krachtige eigenschap, je geeft immers niet op en je bereikt iets. De keerzijde van de medaille is dan wel dat het kan voorkomen dat daardoor het doel de middelen heiligt: “Alle middelen zijn toegelaten, zolang het doel maar bereikt wordt”. Het kan dan voorkomen dat wij onze normen en waarden even aan de kant zetten om ons doel te bereiken. Maar is dit erg?
Velen van ons kunnen het er met elkaar over eens zijn dat elk paard beschikt over de volgende basis behoeftes: voldoende eten/drinken, sociaal contact en bewegingsvrijheid. Hoeveel van elk van de basisbehoeftes jouw paard nodig heeft, daar heeft iedereen weer andere meningen en ideeën over.
Wat als het je droom is om een jonge hengst op te leiden tot een waardevol sportpaard
zodat hij ingezet kan worden in de fokkerij? Omdat het een hengst is, is het lastig en mogelijk gaat het meer geld kosten om hem sociaal te houden, dus doe je dat niet. Als het sociaal houden van het paard een van jouw normen en waarden zou zijn, dan zal deze opzij gezet moeten worden omdat jij het dier hengst wil houden. Jouw jonge hengst staat dan wel 24/7 in een relatief grote paddock met schuilstal en andere paarden om zich heen. Later blijkt dat hij niet meer gehoorzaamt en laat hij zich niet meer berijden. Een van de redenen is dat de andere paarden die in kuddeverband rondlopen lijken te zorgen voor teveel afleiding voor jouw jonge hormonale hengst. In de hoop om hem rustiger te krijgen en je weer met hem kan rijden, verhuis je hem naar een stal waar hij nog maar enkele uren buiten komt. Eerst was het oké dat hij geen sociaal contact had omdat jij hem hengst wilde houden. Daarna was het oké om hem te beperken in zijn bewegingsvrijheid omdat jij er niet meer mee om kon gaan en/of erop kon rijden. Het doel van een waardevol sportpaard te trainen zodat hij ingezet kan worden voor de fok, heiligt dat de middelen hoe je daar dan komt? Als ik nu in dit verhaal de hengst zou veranderen in een merrie, zou je er dan anders naar kijken?
Er zijn veel wetenschappelijke onderzoeken gewijd aan wat nou precies goed is voor paarden. Deze onderzoeken worden op veel verschillende manieren uitgevoerd en wij zijn benieuwd naar in hoeverre jullie vinden dat het doel de middelen heiligt. Wij zien vaak op social media voorbijkomen hoe (commerciële) dissecties van (afgekeurde) paarden bevorderend zijn voor het algemene welzijn. Wij kunnen veel leren van de binnenkant van een paard. Mogelijk kunnen wij met dank aan de dissecties bijvoorbeeld onze trainingswijzen in de toekomst aanpassen als wij zien welke fysieke effecten ze op de lange termijn hebben gehad. Velen van ons zullen het er dus met elkaar over eens zijn dat dissecties van (afgekeurde) paarden een goed doel kan zijn. Stel dat er een veulen wordt geboren met een zeldzame beenstand waardoor die amper kan lopen en hij lijkt veel pijn te hebben. Met pijnstillers kan hij enkele uren per dag rondlopen, echt spelen zit er niet in. Na veel onderzoeken en meerdere dierenartsen geraadpleegd te hebben wordt er geconcludeerd dat het diertje veel pijn heeft en dat het niet zonder pijn zou kunnen leven. Je besluit het veulen te doneren aan de wetenschap, zodat mogelijk middels een dissectie nog iets geleerd zou kunnen worden. Een maand lang wordt het dier met pijn in leven gehouden omdat er dan pas een dissectie plaats zou kunnen vinden. De redenen hiervan zijn onder andere planning en commerciële overwegingen. Er staan al dissecties gepland en er kan niet zomaar een andere tussenkomen. Het is ook belangrijk voor bedrijven die de dissecties doen dat er voldoende aanmeldingen zijn van toeschouwers (welke geld betalen om te kijken). Het gaat immers niet enkel om de wetenshap maar ook om het geld. Zonder geld is er geen wetenschap, toch? Normaal gesproken zouden niet veel mensen voorstander zijn om een veulen nog een maand te laten lijden als er geen positieve vooruitzichten zijn voor het dier. Maar het doel dat wij iets kunnen leren van het veulen staat in dit voorbeeld boven het welzijn van het dier. Zou jij de lijdensweg accepteren als hij als doel dient voor een dissectie ten behoeve van het verkrijgen van meer kennis en inzichten?
Wij willen allemaal altijd het beste voor onze paarden, maar als puntje bij paaltje komt, wie durft er nou echt te zeggen dat zij ten alle tijden haar normen en waarden respecteert, ook al betekent dat misschien soms wel dat het beoogde doel niet wordt bereikt? Wij maken ons denk ik allemaal wel eens schuldig aan het goedpraten van de middelen die wij inzetten om een bepaald doel te bereiken. Soms verliezen wij het zicht op de reden waarom wij een doel wilden bereiken en zetten wij middelen in waar wij daarvoor nooit hadden achter gestaan. Hoe zou het leven eruit zien als de middelen het doel heiligen? Dus in de plaats van dat wij kijken naar waar wij graag heen willen met de paarden, kijken wij naar waar wij mee bezig zijn met de paarden. Hoever durf jij hierin te gaan?
Σχόλια