Voor buitenstaanders kan de paardenwereld lijken als gewoon een grote groep mensen die met paarden bezig zijn. Het klopt ook dat het één wereld is maar in deze wereld bestaan er allemaal verschillende landen. Elk land kijkt anders naar een paard, gebruikt paarden anders en gaan er anders mee om. In mijn jaren in de paarden heb ik door vele landen gewandeld en gezien dat hoewel er veel verschillen zijn, er uiteraard ook altijd wel weer overeenkomsten zijn. Het lijkt soms bijna net als religie. Het is een overkoepelend woord voor mensen die geloven. Maar binnen de religie zijn er veel geloven.
Ik voel mijzelf geprezen dat ik veel heb mogen zien en ervaren met deze prachtige wezens. Hoewel ik vooral heb geleerd over hoe ik het niet wil, ben ik hierdoor altijd blijven zoeken naar hoe ik het dan wel wil. Als je nu denkt dat ik het weet, dan moet ik je helaas teleurstellen omdat ik nog steeds actief ben in mijn zoektocht naar de ultieme samenwerking met paarden. Waar ik vele paardenmethodes heb ervaren als te hard, heb ik er ook vele ervaren als te soft of te zweverig. Ik wil graag met jullie delen wat ik in deze zoektocht allemaal ben tegengekomen. Wie weet vind ik meer mensen die net als ik zich nog niet thuis voelen in een van de bestaande paardenlanden of misschien vind ik wel een land waarvan ik nooit wist dat het bestond en waar ik mij wel thuis voel.
Niet ben ik alleen dankbaar dat ik veel heb mogen zien en ervaren in verschillende paardenlanden omdat je dan weet wat je niet wilt, maar vooral ook om te proberen te begrijpen hoe zo’n land nu precies ontstaat en waarom. Ik geloof dat in elk land iets moois te vinden is en ben ik vooral opzoek naar de wijsheden die daarin verscholen zijn geraakt. Deze wijsheden zijn vaak nog te vinden en worden zelfs in de praktijk nog veel gebruikt, maar de uitvoering of de kern van waarop ze gebaseerd zijn, is vaak zijn ware essentie kwijt. Ik hoop bewuster te worden over wat er vaak wordt bedoeld en wat het nou eigenlijk is wat wij willen van onze paarden. Ik geloof dat als wij mensen beter begrijpen wat wij bedoelen en wat wij eigenlijk willen (op dat moment), dat het voor een paard dan ook veel makkelijker is om bij ons te zijn en een samenwerking met ons aan te gaan.
Ruimte Vooral in de natural horsemanship wereld en waar veel grondwerk plaatsvindt, kom ik het woordje ‘ruimte’ vaak tegen. Heb jij weleens stilgestaan bij wat ruimte nou eigenlijk precies betekent? Denk voor jezelf maar even na als iemand jou vraagt ‘wat is ruimte’. Wat zeg jij dan? Volgens Van Dale betekent ‘ruimte’:
‘Een door grenzen bepaalde plaats’
Ruimte bestaat dus uit een gebied dat is begrensd. Eigenlijk heel logisch, maar voor mij niet meteen het eerste waar ik aan dacht. Ik dacht aan iets met een groot oppervlakte en ik heb niet echt gedacht aan de begrenzing daarvan. Maar zonder begrenzing heb je geen ruimte. Ruimte kan iets tastbaars zijn, bijvoorbeeld de plek waar je je nu in bevindt. Maar het kan ook iets niet tastbaars zijn, zoals je persoonlijke ruimte. Meteen realiseerde ik mijzelf dat ik met één woord mij in twee landen bevond: de tastbare wereld die je ook wel kan zien als de nuchtere en geaarde wereld, en de niet tastbare wereld van energie en zweven. Ik wilde voor mezelf het op een rijtje zetten om het allemaal maar simpeler te maken, om het makkelijk te kunnen begrijpen wat men daadwerkelijk bedoelt. Want ik geloof in duidelijkheid en bewust weten wat ik wil zodat ik dit ook kan communiceren aan mijn paarden. Voor mijn eigen gemakzucht heb ik besloten om eerst even gewoon te kijken naar het woord en vanuit zijn betekenis te bekijken wat ik er dan mee kan. Ruimte kan je: - Verplaatsen - Nemen - Geven - Opzoeken
Dit in de fysieke wereld te realiseren lijkt mij eigenlijk niet zo’n probleem. Bijvoorbeeld ruimte geven door weg te lopen of ruimte te nemen door daar heen te lopen. Maar als je gelooft in persoonlijke ruimte en dus een ruimte om jou heen dan neem je die energetische ruimte toch ook altijd mee? Bij mij verschilt mijn persoonlijke ruimte ook nog eens per situatie (of bij wie). Zou het dan betekenen dat ik deze ruimte dan ook groter en kleiner kan maken? In de zweverige paardenlanden gelooft men dat het mogelijk is om met paarden te communiceren doormiddel van energie. Hoewel ik eigenlijk vanuit mijn aard meer van de fysieke tastbare wereld ben, heb ik wel geleerd om een open mind te houden. Ik heb ook veel gezien dat je zou denken dat het bijna niet anders kan dan dat mensen met energie communiceren met hun paarden. Of is het een illusie en is er toch nog een tastbare verklaring voor?
Vanuit het geloof dat paarden echt met ons willen samenwerken en proberen te begrijpen wat wij bedoelen, ben ik ervan overtuigd dat veel problemen ontstaan niet wegens onwil maar wegens miscommunicatie. Omdat zij niet letterlijk kunnen spreken, zullen ze vooral gericht zijn op onze non-verbale communicatie en zullen zij moeten terugvallen op hun gedrag om met ons te communiceren. Paarden zijn vergeleken met de meeste mensen meesters in de non-verbale communicatie. Zij hebben daar tenslotte ook veel meer ervaring mee. Paarden onderling zijn altijd bezig met het lezen van elkaars (subtiele) signalen, terwijl wij mensen nog maar weinig bezig zijn met de non-verbale communicatie en vallen veel (misschien wel teveel) terug op verbale communicatie. Zijn wij misschien te gewend om alles te horen en vergeten wij te kijken/voelen?
Als mensen voor het eerst een paard willen longeren gebeurt het regelmatig dat het paard niet weg wilt. Het paard zijn schouder komt dan vaak richting de mens. Mensen wapperen dan met hun handen of slaan het paard met een zweep om het paard uit hun ruimte te krijgen. Maar tegelijkertijd zie ik 9 van de 10 keer een mens dat ook achteruit aan het lopen is en daarmee ruimte aan het paard geeft en uitnodigt om naar hem toe te komen. Je kan je voorstellen dat dit heel tegenstrijdig kan zijn voor een paard. Aan een kant ben je met je lichaamstaal aan het zeggen: “kom hier” (achteruit lopen en waarschijnlijk ook nog eens richting zijn achterhand) en aan de andere kant ben je allemaal rare grote gebaren aan het maken en uiteindelijk een klap te geven. Fair? Dat denk ik niet. Ik zie dan een paard dat graag wilt doen wat er wordt gevraagd en een mens dat denkt dat het paard ‘stout’ is.
Het grote probleem ligt hem volgens mij in dat wij mensen in de paardenwereld zijn geconditioneerd dat als een paard iets niet doet wat wij vragen, dat het komt doordat een paard dat niet wil/stout is. Maar als wij nou eens met zijn alle zouden gaan kijken vanuit het oogpunt dat paarden altijd werkwillig zijn en als ze iets niet doen dat het komt door onbegrip of dat ze het (fysiek) niet kunnen, dan ben ik heel benieuwd naar de samenwerking die daaruit ontstaat. Als wij het gedrag van onze paarden zouden zien als een antwoord op de vraag die wij ze stellen, zouden wij ook veel meer kunnen leren over onze eigen lichaamstaal en non-verbale communicatie. Ik denk dat paarden ons veel te leren hebben op het gebied van zijn, zien en voelen.
Laatste hoorde ik een trainer zeggen:
“Wees bewust van paarden die duwen in jouw persoonlijke ruimte. Dit is gevaarlijk en dominant gedrag. Ze moeten respect hebben voor jouw ruimte.”
Als je dit nu leest nadat je hebt gelezen over wat ik schreef over iemand die voor het eerst gaat longeren, is het dan niet heel belangrijk om naar de lichaamstaal van de mens te kijken en dan een conclusie te trekken over het gedrag van het paard? Tot nu toe heb ik dit altijd horen zeggen tegen mensen die zich op een of andere manier onzeker voelen bij hun paard of mensen die het eigenlijk heel leuk vinden als hun paard zo dichtbij hun staat. Kan jij je dan voorstellen dat door deze onzekerheid en niet bewust zijn van je lichaamstaal dat je niet duidelijk bent over jouw persoonlijke ruimte of zelfs onbewust (doormiddel van achteruit lopen) het paard in jouw ruimte uitnodigt? Kan jij je voorstellen dat als jij het stiekem leuk of schattig vindt dat jouw paard zo lekker knus dichtbij jou is en misschien zelfs wel aan jou zit te friemelen het behoorlijk tegenstrijdig kan zijn om ineens boos te worden en ze uit je ruimte te zetten (slaan) omdat iemand anders dat zegt? Ik denk ook niet dat je een onzeker iemand moet zeker maken door het paard weg te zetten, maar dat je eerst moet werken aan de mindset van de mens en dat zij echt aan het paard kunnen aangeven wat zij willen. Vaak volgt het lichaamstaal dan vanzelf en wie weet, misschien de energie ook. Ik zie het toch liever zo:
"Wees bewust van paarden die duwen in je persoonlijke ruimte. Wat probeert het paard jouw te vertellen?"
